Não cá vàng ở phụ nữ sau sinh
Não cá vàng ở phụ nữ sau sinh
Hiện tượng hay quên và khó làm việc trí óc ở phụ nữ sau sinh, còn gọi là “não cá vàng” (mommy brain), là tình trạng suy giảm trí nhớ và giảm khả năng tập trung tư duy thường gặp ở phụ nữ sau sinh. Hiện tượng này có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, thậm chí lâu hơn tùy vào từng cá nhân. Nguyên nhân chính bao gồm:
1. Thay đổi nội tiết tố
• Trong quá trình mang thai và sau sinh, hormone estrogen và progesterone thay đổi mạnh mẽ, ảnh hưởng đến hoạt động của não, đặc biệt là vùng hippocampus – khu vực chịu trách nhiệm về trí nhớ và học tập.
• Hormone oxytocin tăng cao để hỗ trợ quá trình tiết sữa và gắn kết mẹ – con, nhưng cũng có thể làm giảm khả năng tập trung vào những công việc không liên quan đến con.
2. Thiếu ngủ và căng thẳng
• Phụ nữ sau sinh thường bị mất ngủ hoặc ngủ không sâu giấc do phải chăm con, cho con bú ban đêm, làm gián đoạn chu kỳ giấc ngủ REM (giai đoạn ngủ quan trọng cho trí nhớ và tư duy).
• Tình trạng căng thẳng và lo âu khi chăm sóc em bé mới sinh có thể làm tăng mức cortisol, một hormone có liên quan đến suy giảm trí nhớ.
3. Thiếu dinh dưỡng
• Cơ thể mẹ sau sinh thường bị thiếu hụt dinh dưỡng, đặc biệt là sắt, DHA, vitamin B12, choline, những chất quan trọng cho chức năng não bộ.
• Nếu mẹ nuôi con bằng sữa mẹ mà chế độ ăn không đủ chất, việc ưu tiên dinh dưỡng cho bé có thể làm mẹ dễ bị suy nhược thần kinh.
4. Thay đổi cấu trúc não sau sinh
• Các nghiên cứu khoa học cho thấy não của phụ nữ thực sự thay đổi cấu trúc sau khi sinh để thích nghi với vai trò làm mẹ. Một số vùng liên quan đến trí nhớ ngắn hạn có thể bị suy giảm chức năng tạm thời để nhường chỗ cho những ưu tiên mới như chăm sóc con.
• Tuy nhiên, về lâu dài, những thay đổi này có thể giúp mẹ trở nên nhạy bén hơn trong việc xử lý cảm xúc và nhận diện nhu cầu của con.
5. Suy giảm tuyến giáp sau sinh
• Một số phụ nữ bị viêm tuyến giáp sau sinh, gây suy giảm hormone tuyến giáp (hypothyroidism), dẫn đến mệt mỏi, trí nhớ kém, khó tập trung.
Cách khắc phục tình trạng hay quên sau sinh
1. Ngủ đủ giấc: Cố gắng tranh thủ ngủ khi bé ngủ, nhờ người thân hỗ trợ để có giấc ngủ sâu hơn.
2. Bổ sung dinh dưỡng: Ăn thực phẩm đa dạng đảm bảo cung cấp đủ đạm, sắt, DHA, vitamin B12, choline.
3. Rèn luyện trí não: Ghi chú, lập danh sách công việc, chơi trò chơi trí tuệ nhẹ nhàng (như sudoku, ghép hình). Cá nhân mình thì chỉ dùng sổ nhớ nhắc việc thôi, còn mình k rèn luyện trí não lúc này, vì mình biết nó là điều tất yếu khi làm mẹ.
4. Tập thể dục: Đi bộ, yoga hoặc bài tập nhẹ để kích thích tuần hoàn máu đến não.
5. Giảm căng thẳng: Thư giãn bằng thiền, hít thở sâu, hoặc các hoạt động yêu thích.
6. Chia sẻ sự đãng trí này với ông xã để đc cảm thông và giúp đỡ, chăm sóc.
7. Kiểm tra sức khỏe: Nếu tình trạng kéo dài, nên kiểm tra tuyến giáp và nồng độ hormone để loại trừ nguyên nhân bệnh lý.
Cơ thể mẹ thật kỳ diệu, hãy biết ơn vì mình dc làm mẹ và hãy tự cười mình thật sảng khoái mỗi giây phút não cá của mình nhé. Ôm ôm các mẹ




